TAR DER Bşk Yrd. Ziraat Yüksek Mühendisi ve Uzaman Tarım Danışmanı Lütfü Açar; Yağlık Ayçiçeği Üretimini Değerlendirdi…

Yağlık ayçiçeği bölgemizde hububat ekilişlerinden sonra ikinci sırada üretimi yapılan bir tarımsal faaliyettir. Bu anlamda hem ilçemiz, hem ilimiz ve de hem de bölgemiz açısından önemli bir tarımsal faaliyettir.

“Yağlık ayçiçeği ekimleri Mart ayı sonları, Nisan ayı içerisi ve Mayıs ortasında ekilmektedir. 90-130 günlük bir yetişme periyodu neticesinde; çiçeklenme, akabinde de fizyolojik olgunluğa ve de hasat olgunluğuna ulaşır. Neticesinde de, Ağustos ortaları ve Eylül ayında hasat edilmeye başlanılır. Bu periyodun uzunluğu yaz dönemindeki sıcaklığa, yağışa ve nem oranına ve toprak besin maddesi kapsamına bağlıdır. Olgunluk nasıl anlaşılır denildiğinde ise; çiçeklenmeyi müteakip, 1-1,5 ay sonra ayçiçeği tablasının arkası ve tabla kenarındaki brakete yapraklarının %50’si kahverengi renge dönüşüp,  tane nemi %35’e ulaştığı zaman fizyolojik olgunluğa erişmiş olur. Ancak, hasadın yapılabilmesi için tablanın, gövdenin ve yaprakların tamamen kahverengi renge dönüşmüş olması ve tanedeki nem oranının %9-%10’a düşmesi gereklidir. Çünkü ayçiçeği yağlı tohuma sahip olduğu için yüksek nemde depolandığında, taneler kısa zamanda kızışır ve bozulur. Bu nedenle hasatta tane neminin %10’un altında olması son derece önemlidir.” dedi.

Bölgemizde kısmen de olsa yağlık ayçiçeği hasatları başlamıştır. Önümüzdeki günlerde de hızlı bir şekilde yapılıp tamamlanacaktır. Genel anlamda ilk hasat yapılan arazilerin verim kabiliyetleri dikkate alındığında şimdilik verimlerin çok düşük olduğu görülmektedir. Ancak verim kabiliyeti iyi olan arazilerde verimlerin daha iyi olduğu da beklentidir. Tabiidir ki bu değerlendirmemizi kıraç şartlardaki araziler için yapmaktayız. Ancak sulama imkânı olan ve de sulanan arazilerdeki ayçiçeği verimlerinin yüksek olacağını da söyleyebiliriz.

Bu üretim sezonunu iklimsel olarak şu şekilde değerlendirmemiz mümkündür.  Yağlık ayçiçeklerinin ekimleri esnasında ekim şartlarını oluşturan mevsim yağışları yeterli olmuştur. Ancak kış mevsiminin kurak gitmesi toprakta yeterli suyun oluşmamasına ilave olarak ekilişlerin akabinde yaz mevsimi yağışların düşmemesi ve de özellikle çiçeklenme devresinde aşırı sıcakların oluşması, bitkilerde tozlaşma olumsuz etkilediği gibi ürünlerin yeterli gelişmesi de olumsuz etkilenmiştir. Tablolarda dane oluşmuş olmasına rağmen daneler beslenemeyerek verimler düşük olmuştur. Ayrıca dikkatlerinde kaçan önemli diğer bir konuda bölgemizde yeterli miktarda arı popülasyonun olmamasıdır.  Maalesef yeterli miktarlarda Arı popülâsyonun olmaması da tozlaşmayı olumsuz etkilemektedir. Bu anlamda yeterli Arı popülasyonun olmaması  tozlaşma açısından önemli bir faktör olduğu da bilinmelidir.

Diğer önemli bir konuda hasattır. Hasat esnasında ürün kayıplarının önlenmesi elimizdedir.  Bu konudaki ilçemiz bazında %1 dane kaybının maliyetinin takriben 1 milyarın üzerinde olduğu söylenebilir. Önemli bir konudur. Çünkü bin bir emek ve maliyetler ile elde edilen ürünün hasadı esnasındaki kayıpların asgariye indirilmesi bizim elimizdedir. Bu mümkündür.

Atık yağlar geri dönüşüme kazandırılıyor

Netice itibari ile tarımsal faaliyet bir planlamadır. İklime müdahale etme imkânı olmamakla birlikte üretim tekniklerini değişen iklim şartları da dikkate alınarak doğru kullanılmasının önemli olduğu unutulmamalıdır.

Ayçiçeği alım fiyatları da önemli bir beklentidir. Temennidir ki beklenti olan fiyatların oluşmasıdır

Yağlık ayçiçeği bölgemizde hububat ekilişlerinden sonra ikinci sırada üretimi yapılan bir tarımsal